320km piste, de hel op aarde

Dag allemaal,

Eén van de nadelen van alleen reizen is dat je je ervaringen onderweg niet met iemand die je kent kunt delen. Ik moet zeggen dat het hier bijhouden van de gebeurtenissen een goed alternatief is hiervoor. Gezien de velen die het volgen geeft het een gevoel van ver weg maar toch een beetje dichtbij. Daarom heb ik vandaag besloten om het na gisteren wat rustiger aan te doen en hier wat tijd voor te maken.
Nadat ik alles in Bissau zo goed voor elkaar had, heb ik de reis naar het oosten vervolgd, richting de grens met Guinee, hier aangeduid als Conakry naar de hoofdstad, om verwarring met het buurland te voorkomen. Zolang er asfalt ligt verloopt een reis probleemloos. Het was warm, maar je stopt in een stadje voor een kop koffie, je verzamelt tijdens je stop tientallen mensen om je heen, koopt een stuk cake bij een dame op straat, vraagt of je een foto mag maken en voordat je het weet ben je het plaatselijke bevolkingsregister aan het voorzien van een fotoarchief. Aan het eind van de middag kwam er eerst een, vanwege de gaten in het asfalt, nauwelijks begaanbare weg en 20 km voor de grens houdt de weg helemaal op en gaat het over in piste. Als de oneffenheden niet te diep zijn is dat meestal redelijk te doen. En inderdaad, tegen de tijd dat het donker werd kwam ik aan de grens. Ik had niet juist op de kaart gekeken: het grotere plaatsje lag aan de andere kant van de grens. Beetje laat om nu nog over te steken. Daarnaast begon de commandant van de militaire wachtpost, Ismail, een gesprek en hij zei dat het geen probleem was om hier te blijven slapen. Waar dan? Aan de overkant van de straat was een klein restaurant met een soort gebetonneerd terras ervoor. Mijn tent hier neerzetten was geen probleem. Hebben ze ook eten? Natuurlijk, laat ik straks in orde maken. Zodra de tent was opgezet eerst maar een welkomst biertje aangeboden. De douaneman van het buurland die ook aan tafel zat, sprak het beste Frans en werd als tolk toegevoegd. Zij waren wijn aan het drinken dus een kleine moeite om na alle goede ontvangst ook voor hen een fles neer te zetten. Genietend van de prachtige avond werd ondertussen eten voor me gemaakt. Een grote schaal rijst met daarnaast een schaal met schapenvlees in een smaakvolle saus met groente. Het vlees was merendeel lever en ik heb mijn vingers afgelikt nadat ik tot ieders verbazing alles ophad. De persoonlijke verzorging was er de voorafgaande twee dagen volledig bij ingeschoten en ik begon er inmiddels zelf last van te krijgen. Na het eten gevraagd of ik me kon wassen en natuurlijk was ook dat geen probleem. Het dorpstoilet had een borsthoge omheining en nadat Ismail me een emmer water had gebracht kon ik me uitleven onder een rijke sterrenhemel die zelfs de Melkweg liet zien. Als nieuw zo fris hebben we daarna de avond verder nog wat biertjes gedronken en elkaar gezelschap gehouden. Verder sluiten anderen zich continu aan en stellen hun vragen, één complete mengelmoes van Portugees, wat Frans en andere Afrikaanse talen. Met een glimlach versta je bijna alles en zelfs mijn Portugees ging er die avond met sprongen op vooruit. Voldaan ben ik gaan slapen, ik op het terras en Ruby voor de deur van de wachtpost, onder wakend oog van Ismail.
De volgende ochtend alles gauw ingepakt, Ismail uitvoerig bedankt en gedag gezegd en op naar de volgende grens. Daar leek ik voor het eerst een serieus probleem te hebben. Het eerste waar de douane om vroeg was een Carnet de Passage. Ik had in mijn wijsheid voor vertrek besloten dit gezien de hoge borg niet te doen en ervan uit te gaan dat er altijd wel een mouw aan te passen zou zijn. Hij liet me echter een indrukwekkende stapel (zeker een paar tiental) coupons zien. Veelal Landrover, maar ook twee motorfietsen, een Yamaha en een F650. Dat ging dus ook niet op. Toen heb ik hem uitgelegd dat een Carnet aanvragen niet mogelijk is voor zo`n oude fiets. Onzin natuurlijk, maar je moet toch wat en gezien het spul wat daar volgens de stapel doorgaans voorbij komt leek me dat een aardige gok. De baas erbij, langdurig overleg, het douanepapier van Bissau laten zien (altijd goed om alles te blijven bewaren) en uiteindelijk zijn ze gezwicht en hebben ze op het papier van het buurland wat krabbels, een handtekening en het belangrijkste, hun stempel gezet. Gered! Alles leek weer in orde. Uit de stapel bleek verder dat ik met mijn reis verre van uniek ben, maar een Guzzi zag ik er niet tussen zitten dus zo exclusief is het nog wel.
Kut, wat stom. Ben de hele rest van het verhaal kwijt. Had er zo lang over gedaan dat mijn login op waarbenjij.nu was verlopen en het niet werd opgeslagen. Het zit nu in hoofd dus het beste is om het gelijk alsnog te proberen.
Na de douane kwam de politie. Ik had de motorfiets op zijn erf gezet en gezien de flinke greppel die het scheidde van de weg, was dat achteraf misschien geen slimme actie. Maar voordat ik er te lang bij stil kon staan kwam de commandant luid tierend naar buiten. In een poging met duizend excuses de boel te redden, begon hij breeduit te lachen. Was een grapje! Nadat ik werd uitgenodigd om plaats te nemen in zijn Kantoor ging hij in al zijn gewichtigheid achter zijn bureau zitten. Een portret om te zien. Een beetje pens met gaten in zijn hemd, een bril bijna diagonaal op zijn hoofd - omdat er slechts één pootje aanzat - om het paspoort te kunnen bestuderen en dan die onvermoeibare grijns. Toen hij met zijn werkzaamheden klaar was en ik leek te kunnen gaan, vroeg hij me of ik iets voor hem had. ‘Mais bien sur’ en terwijl ik naar buiten liep, riep hij me nog na: het is niet verplicht hoor! Toen ik terugkwam en hij de drie lolly’s in mijn hand zag werd zijn grijns zo mogelijk nog groter! Geen groter plezier dan een lolly.
Het eerste stuk vanaf de grens was een 50 km lange mooie piste naar het volgende stadje, Koundara. De dag was nog jong, het licht prachtig en het genot compleet. Ik heb zelfs een filmpje gemaakt en dat spreekt boekdelen.
Toen ik in Koundara aankwam bleek daar het volgende probleem. Geen benzine bij de pomp. Crisis! ‘Nee, ook in Conakry is het een probleem.’ Nou, dat kan nog wat worden. Terug naar het centrale plein waar de taxistandplaats is en het begin van de markt. Vanaf het terras van het restaurant worden alle zaken geregeld. Om geld te wisselen wordt een wisselaar ergens vandaan gehaald. Hoewel voor een euro? 5300. Nee, dat is alleen voor coupures vanaf 50 euro, anders minder. Doe dan maar 50 euro. Voor benzine wordt de smokkelaar tevoorschijn getoverd. Hij brengt een kan van twintig liter met zich mee. Wat kost een liter? 15.000. Wow, dat is bijna drie euro! De volgende grotere stad is 275 km verderop en ligt aan de asfaltweg. Kans op benzine daar is een stuk groter. Na wat rekenen besluit ik dat ik met enige reserve voldoende zou moeten hebben aan tien liter. Alsof het vloeibaar goud is wordt de benzine nauwkeurig afgemeten en overgeheveld. Ook opgelost. Na een rondje over de markt voor brood, water en nog een kop koffie was het tegen twaalf uur toen ik vertrok. Zou volgens hun verhaal in hooguit drie uur te doen moeten zijn. Vol goede moed ging ik op pad. Maar nu ik op de hoofdweg terecht was gekomen, was de weg één aaneenschakeling van diepe kuilen veroorzaakt door het zware doorgaande vrachtverkeer naar Senegal. Al snel kom je tot de conclusie dat harder dan 40 per uur alleen gaat als je perse dood wilt. Toen ik na geruime tijd de eerste vermoeidheid van de warmte en de continu vereiste concentratie begon te voelen, durfde ik voor het eerste naar de kilometerteller te kijken. Slechts 35 km afgelegd. Dat wordt nog wat. Hoe moet ik dat in hemelsnaam voor donker halen? Als je te hard gaat kom je ongewild toch met een diepe dreun in een gat terecht waarbij de vering door de zware bagage helemaal doorslaat en je onderin de kuil eindigt met een harde klap. Opstaan van het zadel helpt dan niet genoeg. Als ik langzamer rij kom ik nooit aan. Maar met zulke klappen in de gaten terecht komen moet toch ook wel een keer leiden tot het kapot gaan van ophanging, achterbrug of wat dan ook. In een poging het beste compromis te vinden in dit dilemma, heb ik in opperste concentratie geprobeerd mijn weg te vervolgen. Met slechts één koffiestop begon ik na vele uren volhouden aardige vordering te maken. Opeens werd ik geconfronteerd met een nieuwe hindernis, een rivier. Met een pontje aan een kabel met een lier. Er was niet eens een kade en de oprij platen lagen in het water. Net wat ik nu onder deze omstandigheden nodig heb. Na de les van Paul vorig jaar op de Maasvlakte (ja, achteraf!) eerst maar van dichtbij geïnspecteerd. Het leek wel te doen en na het nemen van een aanloop met de juiste snelheid in één keer de pont op. Is maar goed ook, want een tweede keer wordt erg lastig. Levert wel prachtig beeldmateriaal op, met uitzicht over de rivier. Vervolgens leek de dag al aardig aan zijn eind en kwam ik in de bergen terecht. Daar was de weg door alle uitstekende rotsen van het verkeer en de erosie nog maar nauwelijks begaanbaar. Allemaal losse ondergrond en veel bochten, met daarnaast een behoorlijk ravijn. Vertraagt het tempo nog verder. Toen ik in de beginnende schemer eindelijk de berg af was, zag ik verderop tot grote opluchting in de vallei een wat groter plaatsje liggen. Dit leek de stopplaats te gaan worden. Hoewel ik uitkeek naar de voorzieningen van een stad en het alternatief niet zo aantrekkelijk is, leek er geen andere keuze. Slapen kan heus overal en iedereen is bereidwillig en vriendelijk, maar je kunt de avond niet veel anders doen dan elkaar aanstaren, want in de dorpen wordt nauwelijks anders dan de lokale taal gesproken.
Hé, een benzinepomp. En hij heeft benzine. Voor 4800. Kijk, dat scheelt behoorlijk. Ik begon me in de bergen al langzaamaan zorgen te maken over het verbruik want met het continu schakelen van twee naar drie en uiteindelijk terug naar één, zal het behoorlijk afwijken van het gemiddelde. Gelijk maar tien liter erin gestopt. En de pompbediende uitgehoord. Hoe ver nog naar Labé? 59 km. Nee, je hoeft niet die bergen over, de weg is tot aan de stad zo vlak als hier. Ja, de weg is goed. Ja hoor, er is genoeg verkeer dat 's avonds doorgaat. Nee, lijkt me ook met de motorfiets geen probleem. Met nieuwe moed heb ik besloten het te proberen en door te gaan. De bagage blijft nu eindelijk, nadat ik het anders opgebonden heb, wel goed zitten, de weg is inderdaad het beste stuk van de hele dag, alles is nog heel, het blok loopt als een zonnetje en lijkt de minste moeite te hebben met de zware omstandigheden en stoppen kan altijd nog. Nadat ik mijn bril had schoongemaakt, ook aan de binnenkant want dat scheelt ook een boel, in de voortschrijdende schemer mijn reis vervolgd. Toen het echt donker was bleek het nog 40 km. Als ik rustig aandoe en terugzak in gemiddelde naar 20, moet ik er in 2 uur zijn. Totdat ik een keer bij een tegenligger terugschakelde naar dimlicht en daarna het grootlicht alle dienst weigerde! Dan maar in een dorpje gestopt want goed licht is echt je grootste bondgenoot en onvoorwaardelijk. Met de zaklamp in mijn mond de boel geïnspecteerd. Moet weer die kutschakelaar zijn. Overdag al een crime om open te maken, in het donker helemaal geen optie. Om niet alles eraf te halen en open te maken en te kijken hoe het beste de draden op te zoeken en te strippen zijn, in alle wijsheid besloten de stekkers in de koplamp om te zetten van dimlicht naar grootlicht. Dan maar geen dimlicht en als er een tegenligger aankomt, kun je altijd nog even stoppen en je stuur wegdraaien totdat hij voorbij is. Zoveel verkeer is er nou ook weer niet. Dit bleek uitstekend te gaan en zelfs bij een militaire controle post geen onderwerp van bezwaar. Ze zullen hier niet zo gauw zeuren dat je tevéél licht hebt!
Tegen tienen kwam ik in Labé aan en bij het tweede hotel was ik welkom om in de achtertuin mijn tent op te zetten. Een wonder van gastvrijheid want ik moet er werkelijk niet uitgezien hebben, helemaal van top tot teen rood en onder het stof. Nadat de tent was opgezet kon ik me in het toilet van de nachtwakers met een emmer water wassen. Dat maakt weer een beetje mens want begon me met ook de zwarte klauwen al aardig een zwerver te voelen. Omgekleed kon ik in het hotelrestaurant goed eten, verrukkelijke kip met zelfs frietjes. Biertje erbij om eerst alle stof weg te spoelen en alles is weer goed. Aan het hotel was ook een dancing (in Westerse stijl met zelfs discoballen aan het plafond) en ik heb een uurtje binnen gezeten en heerlijk rustig om me heen gekeken. Ongemerkt was het half twee toen ik ging slapen.
Vanmorgen heb ik eerst de motorfiets helemaal nagelopen. Spaken, velgen, ophanging, alle bouten en de achterbrug bestudeerd op scheurvorming. Het is echt niet te geloven maar niks is stuk en ben behalve die koplampbout gistermiddag verder niets kwijtgeraakt. Met een ty-rap was dat laatste gauw voor even verholpen. Ik vraag me na die ontelbare zware klappen en dreunen af, wat er dan wel voor nodig is om die olifant stuk te krijgen.
Vervolgens toch weer de puntjes afgesteld want merkte bij aankomst dat het al wat onregelmatiger liep. Heb natuurlijk geen flesje met naaimachineolie bij me, dus nadat ik in Gambia de as met vet had ingesmeerd heb ik nu maar geprobeerd met de schroevendraaier, gedoopt in de motorolie, beetje bij beetje het gortdroge viltje met olie te verzadigen. Hoop daarmee dat de afstelling nu wel langer goed blijft, want als die goed staat loopt het blok echt onwaarschijnlijk mooi. Begint nu zelfs helemaal los te komen sinds het vertrek. Het verbruikt wat olie maar niet noemenswaardig. Ben al lang blij dat de olielekkage van vorig jaar is opgelost, want dat was een groter probleem, nog afgezien van de troep die het gaf.
Vanmorgen maar het stadje ingegaan om ergens geld te wisselen. Ging er gister wat hard doorheen. Een hele behulpzame jongeman heeft me op de markt rondgeleid en nu kreeg ik 6500 voor een euro. Voor 40 euro is dat een twee centimeter dikke stapel geworden (munten hebben ze hier niet). Daarmee ben ik dus gisteren behoorlijk getild, maar in zo'n uithoek zijn de alternatieven beperkt. Ter compensatie ligt het prijsniveau hier nog lager dan in de meeste omliggende landen.
Het is nu veel later geworden dan bedoeld en ik zit al de hele middag te schrijven. En dan heb ik nog geen foto's toegevoegd. Misschien dat ik nog een klein stukje verder ga, de stadjes zitten hier redelijk dicht op elkaar, anders probeer ik nog een nacht in het hotel te blijven. De omgeving is prachtig en uniek. Het meeste van West Afrika is vrij eentonig qua landschap en plat als een pannenkoek, maar hier in de Fouta Djalon zijn volgens de beschrijvingen de mooiste bergen, bossen, watervallen en panorama's. Ik zie wel.

Groeten, robin