Hoe ik 't kleine ronde huisje aan zee heb gevonden

Na mijn hardhandige kennismaking met het gravel had ik moeite om het voorval achter me te laten. De verwondingen waren niet van dien aard om je er druk om te maken, het is vooral je zelfvertrouwen dat weer een impuls nodig heeft. Aan de andere kant weet je bij zo’n reis dat je dit soort voorvallen niet kunt uitsluiten. Je bent alleen maar blij over de keuzes die je voor vertrek hebt gemaakt, waarbij in dit geval de immense valbeugels me duidelijk voor meer verwonding hebben behoed. Op het moment dat je er zelf al een beetje overheen begint te raken komt de staatsgrens in zicht met alle controles in de wijde omgeving van de grens. Ik had mijn witte Obama-shirt aan dat ongelijkmatig rood was van het stof waar ik overheen ben gegleden. Als de mensen bij de controles ook de schaafwonden zien staan ze er uitgebreid bij stil: ‘Oh, u heeft zich verwond. Oh, bent u gevallen? Oh, I’m so sorry.’ En dat echt iedereen met wie ik meer dan één zin uitwisselde. Zonder uitzondering.
De grensovergang bij Ekok is bijzonder. Het bevindt zich aan de rand van het regenwoud en de grens is een prachtige rivier, diep in het groen met een smalle hoge brug er overheen. Jammer dat fotograferen niet werd toegestaan, maar dat is vrij normaal in een grensgebied. Nigeria uit was geen groot probleem. Een stuk rustiger dan de overgang twee dagen terug aan de andere kant van het land. En waar je onderweg bang voor bent dat het een probleem kan opleveren, loopt zoals zoveel hier met een sisser af: ‘Mag ik uw Carnet de Passage?’ – ‘Het spijt me, die heb ik niet, ik ben zonder het land ingekomen.’ – ‘Oh, dat ik ook goed. Gaat u maar.’ Wel bijzonder was dat toen ik dacht alle formaliteiten te hebben gehad en al op de motorfiets was geklommen om de brug op te gaan, ik door iemand werd teruggeroepen bij wie ik nog niet was geweest. Bleek een speciale narco-agent te zijn. Of ik iets bijzonders bij me had. ‘Nou, nee, ik denk dat dat soort zaken lastig te combineren is met de heldere geest die nodig is om deze reis te ondernemen. - ‘En medicijnen dan?’ – ‘Niet anders dan wat gebruikelijk is voor een reis als deze.’ Dat ik genoeg bij me had om een hele olifant op haar zij te leggen heb ik maar niet uitgetekend.
Invallende schemer, flarden nevel die over de rivier drijven en verstrikt raken met de begroeiing op de steile oever. De geluiden van het oerwoud die de beleving compleet maken. Met bonzend hart steek ik de rivier over. Eindelijk voet op Kameroenese bodem. Land van bestemming is gehaald!
Maar goed dat ik voor vertrek mijn visum heb verzorgd, want dat was hier aan de grens niet te verkrijgen. De motorfiets was een ander verhaal. Ik hield er rekening mee dat die in het land zou achterblijven, dus moest ik zoveel mogelijk opties met de douane open houden. Nadat mijn douanier een aantal keren telefonisch ruggespraak had gehouden met de chef kreeg ik een tijdelijk invoerbewijs. De geldigheid hiervoor werd nadat ik al met de lolly’s was rondgegaan, op mijn verzoek verlengd tot twee maanden. Tot mijn verbazing vulde hij alleen het merk en chassisnummer in. Ik was bang dat het nog een probleem bij het uitvoeren zou kunnen zijn als het type en het kenteken niet ingevuld staan. ‘Nee,’ zegt de douanier, ‘dat is alleen bedoeld voor auto’s.’ Als dat maar goed gaat.
Tot mijn grote verrassing was de grenspost versmolten met een uiterst sympathiek en levendig plaatsje. Doordat het zo afgelegen in het oerwoud ligt en aan Kameroenese zijde op vele uren reisafstand van de dichtstbijzijnde stad Mamfé, stopt waarschijnlijk zowat elke doorgaande reiziger hier voor de nacht. Het dorp lijkt niet meer dan een paar tiental huisjes bij elkaar maar het bood keus uit zelfs twee (!) hotels. Tent op de veranda van de grootste neergezet en nadat ik mezelf en mijn wonden zo goed als het ging had gewassen, kon ik voor het eerst deze reis een beroep doen op mijn verbandvoorraad. De avond was nog jong genoeg om te genieten van alle dynamiek op straat. Overal mensen, volop keus uit streetfood en zelfs nog drukbezette bar-achtige terrassen. Terwijl ik nog op het bankje bij het stalletje aan het eten was, viel mijn kokkin naast haar nog brandende vuur in slaap. Moet ook voor haar een lange dag zijn geweest. Goed voorbeeld doet goed volgen en nog voordat ik de uitkomst van een dreigend terrasgevecht afwachtte (natuurlijk om een meisje) was het ook voor mij tijd om de veranda van het hotel op te zoeken.
De volgende ochtend heb ik eerst het dorpscentrum weer opgezocht voor een stevig ontbijt, want er stond me een lange en onvoorspelbare reis door het oerwoud te wachten. Ook ’s morgens weer dezelfde drukte, nu inclusief exercitie van de nieuwe bemanning van de grenspost midden op straat recht voor het terras. Ook mijn kokkin was weer wakker en aan het werk. Terwijl ik bij een tweede beker koffie nog aan het genieten was van het hele schouwspel, begon het door te dringen dat het al vroeg flink warm begon te worden. En dat gecombineerd met de hoge vochtigheid van het regenwoud, natuurlijk. Tijd om op te pakken en te gaan.
De tocht door het regenwoud is uitzonderlijk spectaculair. Ik heb in mijn voorbereiding geprobeerd foto’s van anderen zoveel mogelijk te ontlopen, maar in sommige blogs ben ik foto’s tegengekomen van dit traject waarvan een enkele zelfs tijdens de regentijd. Deze foto’s maakten diepe indruk en spraken boekdelen. Des te magischer is het om je dan zelf op die plek te bevinden. De weg is eigenlijk niet meer dan een pad door het woud, die continu overwoekerd dreigt te worden door het oerwoud. Het schaarse verkeer baant een weg die de natuur weer probeert terug te nemen. De weg verlegt zich regelmatig. Soms als een vrachtwagen de weg zo diep heeft uitgehold dat hij er bijna geheel in verdwijnt. Soms als er een dikke boom over de weg is gevallen die onmogelijk zonder zwaar geschut kan worden verwijderd. En waarom zou je dat laatste trouwens doen? Het is kostbaar en het woud is groot genoeg. En zo zoek je je een weg door de geulen of glibber je bovenlangs randen als het gat onderin volstaat met water. Soms volg je een smal bovenpad en loop je alsnog vast als het doodloopt in een nieuwe onvoorziene put vol met water. En probeer dan maar eens om te draaien . . . Het maakt niet uit hoe lang je erover doet, je neemt gewoon de tijd die nodig is om deze beproeving te doorstaan. Genietend van elk moment.
De afstand van Ekok naar Mamfé is niet meer dan een paar tiental kilometer, maar ik doe er drie uur over. In de regentijd duurt het gerust de hele dag. Als je al aankomt.
Om een beeld te geven hoe het er daar uitziet heb ik van internet wat foto’s verzameld. Met dank aan degenen die deze foto’s hebben gemaakt.
In Mamfé zoek ik de weg naar Kumba. Bij een rotonde staan overal jonge mensen. Een jonge man, die student blijkt te zijn, twijfelt welke kant hij me op zal sturen. ‘De hoofdweg is in deplorabele staat. Maar de nieuwe Timber road (zeg maar gerust: houtkaproute) is uitstekend, alleen erg lastig te vinden. Weet je wat, als ik achterop meekan, breng ik je wel naar die weg toe.’ We rijden uiteindelijk een half uur lang tot aan Ossing. Daar aangekomen vraag ik waar hij moet zijn. Hij zegt: ‘terug in de stad.’ – ‘Oh, ik dacht dat dit jou dorp is en dat het zo beiden goed uitkwam. En hoe kom je terug dan?’ – ‘Als je me geld geeft voor de taxi, dan daarmee en anders zie ik wel.’ – ‘Maar waarom doe je dit dan, want je loopt het risico uiteindelijk terug te moeten lopen?’ – ‘Ach, jij bent hier te gast en ik zie het als mijn plicht om jou als vreemdeling te helpen.’ Nadat we samen koffie hadden gedronken heb ik aangeboden hem netjes terug te brengen naar de stad. Je leert het onderweg snel om je aan te passen aan de Afrikaanse gebruiken. Een uur later stond ik weer bij die kruising, aan het begin van de Timber road.
De weg is onverhard maar breed. Hij is vers aangelegd dwars door het prachtig heuvelachtig regenwoud. De vergezichten zijn adembenemend en ik voel me de koning te rijk. Alle tinten groen vullen mijn gezichtsveld. Totdat ik achter een vrachtwagen strand met niet meer dan drie boomstammen erop. Maar wel ruim anderhalf meter in doorsnede. Je eigen tempo ligt een stuk hoger, maar ze rijden te hard om ze in te halen. Als ze je nog in de gaten zouden hebben, zouden ze iets aan de kant kunnen gaan, maar dat lijkt illusie. Na een kwartier bumperkleven in een gigantische stofwolk ben ik het zat en haak ik af. Als ik naast de weg aan het bijkomen ben heb ik het gevoel helemaal te zijn dichtgeplamuurd met stof.
Als ik later in Nguti aankom, kom ik uit op de doorgaande geasfalteerde weg. Mooi, die ziet er goed uit. Banden op spanning brengen en even wat kilometers maken. Dan kan ik tenminste bij daglicht nog Limbé halen. Na 40 km echter verdwijnt de uitgebouwde weg letterlijk in het bos en gaat het over in een pad. In tegenstelling tot wat de kaart aangeeft lijkt de weg hier nog niet anders te zijn geweest. Of het is zodanig overwoekerd dat er nauwelijks nog iets van terug te vinden is. Dat laatste lijkt te worden bevestigd door een breed betonnen viaduct over een vallei een stuk verderop. De sfeer die hierdoor wordt opgewekt is niet te beschrijven. Je hebt bij wijze van spreken het idee dat je de eerste bent die achter Livingstone aan door het bos reist. En dat op je Guzzi.
In Kumba maak ik in de beginnende schemer een kleine stop bij de grote T-splitsing van het stadje. Ik begin moe te worden want het duurt vandaag weer eens veel langer dan ik had gedacht. Maar het is nog maar een klein stukje naar Limbé. Absurd om zo dichtbij nog te stoppen voor de nacht. De weg zou hier vandaan toch beter moeten zijn? Terwijl ik in gedachten mijn afwegingen maak begint er een gevecht midden op de kruising. Mensen rennen elkaar met stokken zwaaiend achterna met de bedoeling elkaar echt te verwonden. In motorpak en een kop groter dan de rest zal het voor mij wel loslopen dus ik blijf staan waar ik stond. Nadat ze me als een obstakel hebben omzeild verdwijnen ze al ruziënd uit het zicht. Tijd om verder te gaan. De weg naar Limbé was under construction. In de (onvermijdelijke) schemer betekent dit extra oppassen en nieuwe vertraging. De onaffe stukken zijn tijdens werkzaamheden in alle mogelijke stadia van uitvoering natuurlijk gewoon in gebruik. Uiteindelijk kom ik op vers en vloeiend asfalt terecht. Dat de belijning ontbreekt is het laatste wat de pret mag deren. En zo kom ik op het drukst van de dag - de vroege avond - aan in Limbé. Een gezellige heksenketel als onthaal. Maar de verzorgdheid van het stadje voelt als een warme gloed die over me heen valt na de dolle rit door het regenwoud van vandaag.
Nu moet ik nog op zoek naar Simone (mijn uiteindelijke bestemming en excuus voor deze reis) want ik heb geen telefoonnummer en wil haar verrassen. Dus eens kijken of ik aan mensen vragend het huis kan vinden. Maar voor zover ik had begrepen woont ze in Bobende. Dat ligt nog een paar kilometer westelijk van de stad. Kan niet ver meer zijn. Toch is even later de benzine op. In mijn concentratie om het doel te halen is me dat compleet ontschoten. Gestopt bij een terras. Dan maar een biertje en een saffie om even bij te komen. Een jonge man gaat er ondertussen met een bidon op uit. Toch wel handig, die brommertaxi’s overal. Nadat de Guzzi en ik bijgevuld zijn ga ik verder zoeken, vragen, zoeken, vragen. Blijkt toch een stuk lastiger te zijn dan ik dacht. Omdat ik al een uur helemaal geen toeren maak is nu de accu leeg. Aanduwen en weer verder zoeken. Totdat ik Daniël tegenkom. Hij denkt te weten waar het kleine ronde huisje aan zee is met the people from Holland en klimt achterop om me de weg te wijzen want lastig zelf te vinden. Als we bijna bij het huisje zijn reikt zijn uitgestoken voet in een teenslipper voorbij de bescherming van de valbeugel en zijkoffer en raakt vol een scherpe kei die naast het pad ligt. Hij haalt zijn voet open, tot flink bloedens toe. Ook dat nog. Eerst hem naar huis teruggebracht. Wond netjes schoongemaakt en ingepakt. Hoe kon hij zo stom zijn? Als ik terugben bij het huis is het na tienen en rammel ik aan het hek totdat er iemand naar buiten komt. Een beetje ontredderd, maar onwaarschijnlijk blij dat ik het eindelijk heb gevonden, val ik Simone in de armen. Gelukkig, ik ben er! De volgende dagen bezoek ik twee keer per dag Daniël om zijn wond te verzorgen. ‘Oh, u bent ook dokter?’ – ‘Nee, maar dit heb ik me eigen gemaakt om onderweg zelf te kunnen doen als het nodig is.’ – ‘Kunt u dan misschien ook naar de wond op het been van mijn broer kijken?’ – ‘Maar natuurlijk, laat hem maar gelijk komen.’ Als ik een week later vertrek is de wond zodanig genezen dat ik met een gerust hart weg kan. Daarnaast had ik een goede bestemming voor een deel van de verbandmiddelen die ik bij aankomst gelukkig overhield. De rest is met de medicijnen naar de dierentuin gegaan want ook daar moeten weleens wonden verzorgd worden. Het komt altijd wel ergens van pas.
Einde verhaal.