Geloof het of niet, maar ik rij weer!

De meest voor de hand liggende zaken zijn in dit land niet mogelijk en het meest onverwachte is opeens maar een fluitje van een cent! Tijdens mijn wandeling door de stad loop ik langs bij het toeristenbureau. Is het mogelijk om een auto of nog beter, een motorfiets te huren? Auto huren kan alleen met chauffeur en een motorfiets kun je beter kopen en na afloop weer verkopen. Mijn collega die dit vaker voor buitenlanders heeft gedaan komt er zo aan. Hij zal u helpen. Huh?!? Zou het echt zo makkelijk zijn?

Zijn collega heet Mansoer en hij vertelt me met de grootst mogelijke rust en overtuiging dat je de fiets na terugkomst gemakkelijk weer kunt verkopen en dat je maar 10 tot 15% van de aanschafprijs verliest. Een kennis heeft een motorzaak en hij heeft ervaring met het op naam zetten en verzekeren voor buitenlanders. Een paar weken terug heeft hij nog voor twee Zweden elk een motorfiets aangeschaft en die zouden ze zelfs meenemen naar Azerbadjan. Nu is in Iran een brommer al heel gauw een motorfiets want het stikt er van de 125cc en 150cc's en wat wij motorfietsen noemen mag alleen de politie mee rijden en is verboden voor burgers. Ben dan ook benieuwd waar Mansoer mee komt.

In de motorzaak staat het vol met rechttoe-rechtaan grote brommers van het formaat waarmee ik me niet zo gauw het hele land zie doorkruisen. Maar gelukkig staan er ook twee Enduro motorfietsjes, fabrikaat Jetro. Een 200cc die er wat iellig uitziet en een heel fatsoenlijk ogende en stuk grotere 250cc. Ik ga gelijk voor de hoofdprijs: wat kost deze? 2000 dollar. Dat valt mee. En die kleinere dan? 1850. Nou, dat scheelt ook niks. Iraans fabrikaat? Nee, Hindustan. Indiaas dus. En heb je zoiets ook tweedehands. Ik niet, maar misschien kan ik voor je op zoek bij een collega. Maar ik raad het je niet aan want met een nieuwe kun je verwachten probleemloos je reis te maken en met een tweedehands is dat lastiger. En wat krijg ik terug als ik hem over drie weken bij je inlever? Dat ligt eraan hoe netjes hij is en hoeveel gebruikssporen erop zitten. Maar als ik voorzichtig ben zou het verschil niet meer dan twee, driehonderd mogen zijn? Het ligt eraan in welke staat je hem terugbrengt. En hoe lang duurt het op naam zetten en rijklaar maken? Over tweeëneenhalf uur kan ik klaar zijn. De Enduro heeft een groot frame waar ik mijn lengte goed op kwijt kan, een flinke veerweg waarmee je nog eens ongestraft één van de talloze verkeersdrempels over het hoofd kunt zien en lekkere dikke banden met blokjesnoppen waarmee de kans op een lekke band een stuk kleiner is. Top! Is geregeld. Is dat tot nu toe onderweg regelmatig op een camping slapen ook ergens anders goed voor geweest want nu heb ik nog genoeg contant geld over voor de aanschaf van een gloednieuwe Hindoestaan!

Terwijl alles in orde wordt gemaakt gaat Mansoer met mij op zoek naar de spullen die ik nu nodig heb maar gisteren in Dogubeyazit heb achtergelaten. Wie had dat kunnen denken? Ik dus niet, in elk geval. Een winddichte en beetje stevige overjas wordt een tweedehands en met €25 de duurste aanschaf. Nieuwe schoenen vind ik voor €15, Chinese helm voor nog iets minder. En hij zit nog comfortabel ook! Mansoer is uitstekend gezelschap en spreekt erg goed Engels. Zijn werk bestaat uit het helpen van toeristen en als wij van de ene naar de andere winkel lopen komen we een paar keer andere buitenlanders tegen die hij geholpen heeft. Ook dan is Tabriz maar een groot dorp. Maar voor ons is het dan ook nauwelijks voor te stellen dat iemand een halve dag met je meeloopt alleen maar omdat hij het belangrijk vindt dat jou verblijf in zijn land een succes wordt. Ik heb in ieder geval geen ander motief kunnen ontdekken.

We zijn wat later dan verwacht terug bij de motorzaak maar de verzekering is nog niet rond. Na de zoveelste kop thee vraag ik waar we een wegenkaart kunnen vinden. Kom mee, zegt Mansoer, en we lopen werkelijk waar acht(!) winkels af voordat we een kaart vinden en hij stopt met zoeken. Kaart is weliswaar uit 2005, maar om Mike maar eens te citeren: weghalen van wegen doen ze niet zo gauw!

Terug in de winkel wachten we nog op de bevestiging van de verzekering. Het duurt allemaal iets langer maar om vier uur 's middags rij ik weg met alle papieren op orde. En Mansoer gaat zelf pas weg als de verzekering vanuit Teheran bevestigd wordt. Het verzekeringsbewijs ophalen kan vanavond of morgen ochtend.

Glimmend van trots ga ik de drukke avondspits in. Het bloed kruipt weer eens waar het niet gaan kan! Kandovan ligt 60 km van Tabriz en is een mooie afstand voor een proefrit. Het zijn huisjes in kalksteen gehouwen in dezelfde stijl als in Cappadocië, Turkije. Het is even wennen op zo'n licht ding en schakelen gaat andersom dan op de Guzzi, namelijk alle vijf naar beneden. En om het in te rijden mocht ik niet harder dan 50, 60, tot de eerste oliewissel. Het gaat dan ook niet heel hard maar ik kom er wel. Kandovan ligt een stuk hoger in de bergen en het is er flink afgekoeld als ik tegen zonsondergang aankom. Ik heb toch wel handschoenen nodig! Morgen nog even naar op zoek in de stad.

Bij het hotel vraag ik waar ik de motorfiets kan stallen. Dat mag binnen, in de entree, naast de receptiebalie. De hotelier is gelijk verliefd en vraagt wat ik heb betaald. Ik zeg over drie weken is hij te koop voor 1800 dollar. Hij zegt dat hij heel graag wil en dat ik dan zeker bij hem moet langskomen. Ondertussen houdt hij zijn gevouwen handen naast zijn hoofd ten teken dat hij er vanavond op gaat slapen.

De volgende ochtend bind ik de bagagerol achterop en ga op zoek naar de motorzaak. Lastig vinden want echt alle straten lijken op elkaar met één aaneenschakeling van alleen maar gelijk ogende winkeltjes. Andere referenties in het straatbeeld ontbreken voor mij. Gelukkig komt opeens de eigenaar van de motorzaak op een scooter langszij en word ik het laatste stuk begeleid. De papieren liggen klaar. Ik zet twee keer blind mijn handtekening op een tweezijdig in Arabisch schrift geprint A4-tje dat net zo goed de instemming met mijn doodvonnis zou kunnen zijn. Maar je moet natuurlijk wel een beetje goed van vertrouwen zijn want anders kom je nergens. Na een telefoontje van de eigenaar wordt even later een paar handschoenen gebracht. Meer van die dunne dingen voor racers, maar ik ben blij dat ik alvast iets heb.

Ik ga de stad uit op zoek naar de snelweg. Het verkeer in de stad is vreselijk en levensgevaarlijk. Verkeersregels houden ze zich totaal niet aan en ik word rakelings aan alle kanten gepasseerd. Ondertussen schieten overstekende voetgangers ook nog eens hink-stap-sprong er tussendoor. De verstikkende uitlaatgassen maken het feest compleet. Ik ben dan ook blij als ik eindelijk op de snelweg ben, want daar gaan ze gelukkig allemaal dezelfde kant op! Nou ja, de meeste dan.

In Jolfa staat de teller op 270 km en ik ga op zoek naar een werkplaats voor de oliewissel. Jolfa ligt aan de grens met de Azerbadjaanse enclave Nahichevan en is een douanevrije zone. In de showrooms staan dan ook de meest exclusieve westerse auto's. Porsche Cayenne, BMW X6, dat soort spul. Niet echt passend bij mijn beeld van de revolutie. Maar de grootste bezienswaardigheid voor mij is de vallei van de Aras rivier die hier de grens vormt met afwisselend stukken Armenië en Azerbadjan. De kloof met rode rotsen onderweg naar de oude Armeense kerk St. Stephanos (Werelderfgoed) is adembenemend zo mooi en het hoogtepunt in de reis tot nu toe. Naar het oosten is de vallei anders, maar niet minder mooi. Ik wil dan ook een ieder die hier in de buurt is deze omweg nadrukkelijk aanbevelen. En regelmatig zie je aan weerszijden wachttorens en onderweg kom je veel militairen tegen die patrouille lopen met machinegeweren. Helemaal ontspannen is de situatie hier niet te noemen.

Het is al schemer als ik stop om te vragen hoever het nog is naar Kaleybar. Nog 150 km? Waar kan ik ergens slapen? Dit is een restaurant maar je kunt hier ook slapen. Mooi. De teller staat vandaag op 300 en dat is meer dan genoeg. Ze spreken geen woord Engels, maar de goede man leidt me rond op de bovenverdieping en laat me een grote kamer zien met een wastafel en tapijten op de grond. Aan een muur staan rechtop twee matrassen. En toilet is daar, aan de overkant van de gang. Beneden bestel ik wat te eten en juist als ik klaar ben komen twee politieagenten binnen die veel belangstelling hebben voor mij en vooral de motorfiets. Ik laat ze mijn kersverse documenten zien. Mijn paspoort krijgen ze van mijn huisbaas. Ze stellen vragen die ik niet kan beantwoorden want ze spreken alleen Farsie. Als ze weg lijken te willen gaan, waarschuwt de huisbaas me dat de ene, wat norse agent, mijn paspoort wil meenemen, maar hij belooft me dat ik het morgenochtend terugkrijg. Ik weet niet of ik dat wel zo'n goed idee vind, want als het morgenochtend niet terugkomt moet ik ernaar op zoek. De huisbaas komt voor me op en laat de agent niet zomaar met mijn paspoort weggaan. Ik vraag de agent of hij Mansoer wil bellen want juist voor dit soort dingen had hij zijn mobiele nummer gegeven. De norse agent begint druk te bellen. De andere probeert ondertussen een beetje aardig tegen mij te doen. Ik probeer het gesprek aan de gang te houden door voorbeeldzinnen voor te lezen uit de gids. Hoe maakt u het? Prima, dank u wel. En u? Wat is uw naam? Spreekt u Engels? Ik versta u niet. Mag ik een foto van u maken?
Nu wijst de agent naar de emblemen op zijn uniform. Nee, sorry, dat was een grapje!

Inmiddels komt een derde agent binnen die wat Engels spreekt. Gelukkig! Nee, ik heb niets verkeerds gedaan en ze doen alleen maar hun werk. Het is natuurlijk ook pal aan de grens. Maar, zeg ik, in alle landen waar ik geweest ben is het geen goed teken als de politie je paspoort meeneemt. Waarom moeten ze het dan meenemen als ik niets verkeerds heb gedaan? Omdat hij ook me niet kan uitleggen waarom het moet, besluiten ze om er maar vanaf te zien. Het paspoort blijft bij de huisbaas en ze vertrekken zo plotseling als dat ze gekomen waren. De norse agent is de enige die vertrekt zonder een hand te geven en dat zegt genoeg. Want in dit land geef je de hele dag door iedereen een hand, bij het groeten en bij het weggaan. En als je aan één iemand een vraag stelt en ze staan met z'n vijven, dan geef je ze alle vijf een hand. Ook bij het weggaan.

Ik bedank de huisbaas voor zijn steun en hoewel het nog vroeg is besluit ik naar bed te gaan, om dit verhaal te schrijven. De huisbaas begeleidt me naar de kamer en laat me zien hoe ik de deur van binnenuit kan afsluiten. Dan vertrekt hij en laat me alleen. Met beddengoed moet ik me blijkbaar zelf redden. De matras lijkt een soort piepschuim en is keihard. Gelukkig heb ik een fleece slaapzak bij me die ik bedacht had als hoeslaken te kunnen gebruiken. Mijn 'nieuwe' overjas stop ik in het zakje van de slaapzak om een kussen van te maken. Mijn trui leg ik naast mijn bed voor als ik het vannacht koud krijg. Ik kijk uit naar morgen om de route door de Aras-vallei te kunnen vervolgen op mijn nieuwe Jetro motorfiets.